Empirisch onderzoek: kijken naar feiten en ervaringen

Soms lees je een nieuw idee of hoor je iets op het nieuws. Maar hoe weet je of het klopt? Veel wetenschappers en onderzoekers kiezen ervoor om dit te testen met hun eigen ogen. Ze willen niet zomaar geloven wat iemand zegt. Ze gaan liever op onderzoek uit. Dit soort onderzoek heet empirisch onderzoek. Bij deze aanpak draait het om zelf dingen bekijken, meten en proberen te begrijpen op basis van echte ervaringen of waarnemingen.

De betekenis van empirisch onderzoek

Empirisch onderzoek betekent dat je kennis opdoet door te kijken naar wat je in het echt ziet en ervaart. Je begint niet met een vast idee, maar je gaat onderzoeken wat er daadwerkelijk gebeurt. Dit kan op verschillende manieren. Iemand kan bijvoorbeeld gedrag van mensen observeren, een enquête houden of een experiment doen. Zo verzamel je informatie uit de echte wereld. In veel gevallen kun je empirisch onderzoek gebruiken om te testen of een idee juist is. Hierdoor krijg je feiten in plaats van alleen maar meningen.

Hoe het in de praktijk werkt

Onderzoekers voeren vaak stappen uit die goed te volgen zijn. Eerst maken ze een plan of een vraag. Bijvoorbeeld: helpt sporten tegen stress? Daarna verzamelen ze gegevens. Dit kunnen antwoorden uit vragenlijsten zijn, maar ook cijfers van een experiment of notities uit een observatie. Vervolgens bekijken ze alles wat ze hebben verzameld. Tenslotte trekken ze een conclusie op basis van wat ze zelf hebben gezien of gemeten. Zo weet je zeker dat het onderzoek draait om echte informatie.

Voorbeelden uit het dagelijks leven

Zelfs buiten de wetenschap wordt deze manier van onderzoeken veel gebruikt. Denk aan een leraar die wil weten of een lesmethode werkt. Of een gemeente die onderzoekt of een speeltuin genoeg wordt gebruikt. Ook een arts die verschillende behandelingen test onder patiënten werkt op deze manier. Telkens draait het om het verzamelen van gegevens uit de werkelijkheid, niet om gissingen of aannames.

Waarom feiten belangrijk zijn

Door feiten te verzamelen weet je zeker dat je een goed beeld krijgt van de situatie. Zo voorkom je fouten door alleen maar op verhalen van anderen te vertrouwen. Bijvoorbeeld als de overheid wil weten hoeveel mensen gezond eten, kiest ze voor empirisch onderzoek. Dan haalt ze antwoorden op bij veel mensen en kijkt ze wat hieruit komt. Op deze manier kunnen maatregelen of plannen worden gebaseerd op echte gegevens uit de samenleving.

Veelgestelde vragen over empirisch onderzoek

Welke vormen van empirisch onderzoek zijn er?

Er zijn verschillende vormen zoals observaties, enquêtes en experimenten. Bij observaties kijk je naar wat er gebeurt. Bij enquêtes stel je vragen aan mensen en verzamel je hun antwoorden. Experimenten zijn proeven waarbij je test of iets werkt en daarna kijkt wat het resultaat is.

Wat is het verschil met theoretisch onderzoek?

Het verschil tussen empirisch onderzoek en theoretisch onderzoek zit in de aanpak. Bij empirisch onderzoek kijk je naar feiten in de praktijk. Theoretisch onderzoek blijft bij ideeën en theorieën, zonder eigen waarnemingen of metingen.

Waarom is herhaalbaarheid belangrijk bij empirisch onderzoek?

Herhaalbaarheid zorgt ervoor dat anderen hetzelfde onderzoek kunnen uitvoeren en dezelfde resultaten krijgen. Dit maakt het onderzoek betrouwbaarder en laat zien dat de uitkomst niet toevallig was.