Genetisch onderzoek brengt familie en gezondheid in beeld

Steeds meer mensen horen over genetisch onderzoek. Het lijkt soms iets uit de toekomst, maar het bestaat al langer. Met speciale testen kijken wetenschappers naar het erfelijk materiaal van mensen. Dat heet DNA. Door dit onderzoek worden allerlei dingen duidelijk die vroeger verborgen bleven.

Wat is genetisch onderzoek

Met genetisch onderzoek worden stukjes van het DNA bekeken. In DNA staan alle bouwtekeningen van een lichaam. Iedereen heeft ander DNA, behalve eeneiige tweelingen. Soms kijken artsen naar het DNA als iemand ziek is. Ze zoeken dan naar veranderingen die een ziekte kunnen veroorzaken. Ook kunnen mensen erachter komen waar hun familie vandaan komt. In Nederland bieden ziekenhuizen, laboratoria en soms ook bedrijven deze testen aan.

Waarom kiezen mensen voor genetisch onderzoek

Verschillende redenen zorgen ervoor dat mensen zo’n test willen laten doen. Vaak is dat vanwege de gezondheid. Sommige ziektes gaan in een familie rond. Denk bijvoorbeeld aan kanker of een spierziekte. Door het onderzoeken van het DNA ziet men of iemand kans heeft om ziek te worden. Ook kunnen mensen met vruchtbaarheidsproblemen duidelijkheid krijgen over erfelijke kwesties. Verder zijn er mensen die hun familiegeschiedenis willen uitzoeken. Soms komen mensen er zo achter dat ze familie zijn van iemand die ze niet kenden.

Hoe werkt genetisch onderzoek precies

Het onderzoek zelf lijkt best simpel. Meestal wordt een beetje speeksel, bloed of wangslijm afgenomen. Een laborant haalt daar het DNA uit. Daarna zoekt een arts of onderzoeker naar bepaalde veranderingen, ook wel ‘mutaties’ genoemd. Aan de hand van deze informatie wordt gekeken of er kans is op een ziekte, of waar iemands voorouders vandaan komen. Sommige mensen bestellen een test op internet. Dan sturen ze het monster zelf op. Let wel op wie deze testen aanbiedt en wie de uitkomsten uitleest. De uitkomsten kunnen soms ook iets zeggen over familieleden.

Mogelijkheden en aandachtspunten bij genetisch onderzoek

Door de techniek van genetisch onderzoek is veel meer bekend dan vroeger. Mensen komen meer te weten over hun eigen gezondheid of afkomst. Toch is het belangrijk goed na te denken voor je zo’n test doet. De uitkomsten kunnen schrikken zijn of vragen oproepen. Het is verstandig om vooraf advies te vragen bij een arts of een erfelijkheidsdeskundige. Zo weet je wat de uitslag kan betekenen. Meer informatie vind je op de pagina over genetisch onderzoek.

Veelgestelde vragen over genetisch onderzoek

Kan ik met genetisch onderzoek alles weten over mijn gezondheid?

Nee, met genetisch onderzoek kun je niet alles te weten komen over je gezondheid. Het laat vooral zien of je aanleg hebt voor bepaalde ziektes, maar niet of je die ziekte zeker zult krijgen.

Moet ik altijd betaald genetisch onderzoek doen, of kan het ook via de huisarts?

Genetisch onderzoek kan in sommige gevallen via de huisarts of in het ziekenhuis als daar een medische reden voor is. Sommige testen kun je zelf kopen, maar die worden vaak niet vergoed door de zorgverzekering.

Kan de uitslag van genetisch onderzoek invloed hebben op familieleden?

Soms wel. De uitslag kan laten zien dat bepaalde ziektes in de familie zitten. Familieleden kunnen dan ook willen weten of ze deze aanleg hebben.